Hoe pak je negen uur aan de wind hakken aan? Tips van het Njord team.
Als de glimlach van de bemanning een indicator is van hoe goed het ging, dan was dat bij het team Njord in de heenrace naar Ramsgate in de Decatlon Dover Strait race patat bonk erop. Aan en in de wind van 25 to 33 knopen, anticiperen op golven tot 2 meter. Gentlemen zeilen nooit ‘upwind’ zegt men, en toch was het precies het aan-de-wind varen dat een opvallend verschil maakte waarmee Njord de Line Honours binnenrijfde. Hoe doen ze dat?
Voorbereiding
Het team zorgt ervoor dat de boot en de bemanning al van voor de race op performance is ingesteld. De routes, de wind, de stroom en de golfcondities zijn op voorhand in kaart gebracht. Er komt een tactisch en technisch plan. En daar wordt de boot helemaal op ingericht en uitgerust.
Zo wordt de tuigage uitgetrimd op basis van de te verwachten condities.
Op Nord zijn er een zestal mastinstellingen die per race aangepast worden. Het begint bij een standaard setting. Per drie knopen meer of minder wind worden spanning van de tuigage en mastbuiging aangepast. Er is ook een ‘oorlogs’modus die quasi nooit moet ingesteld worden. De prestaties van de boot zijn proactief uitgetest en vastgelegd. Polar diagrammen zijn daarom de ultieme referentiegegevens. De uitdaging ligt erin die in realiteit te overtreffen.
Details
Uit het zeil- en routeplan volgt de zeilkeuze. Normaliter gaat dat bij een bemanningsbriefing, maar omdat ze al zo lang samen zeilen en iedereen heel betrokken is, gaat dit ook zonder fysieke meeting. Welke zeilen zijn er nodig? Maar ook: hoe leggen we ze klaar? In de Oostende-Ramsgate koos het team voor een iets groter voorzeil en een extra reef in het grootzeil. De windvoorspelling toonde dat er een lang stuk van de baan met de knik in de schoot zou gezeild worden zodat power in het voorzeil belangrijk zou zijn. Dan (ont-)reef je sneller het grootzeil dan het risico te lopen twee of drie man op het voordek met de voorzeilwissel bezig te hebben. Want zelfs in deze “windy and choppy” conditions is het belangrijk het bemanningsgewicht te centraliseren. Hoe harder het waait, hoe ruimer de wind, hoe meer dat gewicht naar achteren verhuist. De voorbereiding gaat minutieus. In welke groef hijs je het voorzeil zodat bij de wissel het nieuwe zeil aan de lijkant vlot kan worden gehesen?
Gewicht en getallen
Er komt een startplan met de tactiek voor de rest van de race. Dat helpt om de hele bemanning geëngageerd te houden, uiteraard voor een langere periode. Iedereen moet bij de pinken blijven van start tot finish. Zo geeft de bemanning aan de hoge kant gegevens door over windshiften, vlagen en golven. Als iedereen in de rail zit, heeft de stuurman maar beperkt zicht naar de seastate waar veel op af te lezen valt. In de aan de windse modus ligt er veel aan de concentratie van de stuurman die moet anticiperen op het ritme van de golven. Oploeven en afvallen synchroon met het rijzen en dalen van de boog garandeert een hogere bootsnelheid. In de korte periode waar er wat minder hoge golven komen aanrollen, maakt de stuurman hoogtewinst. De grootzeilrimmer volgt de kleine koerscorrecties maar probeert de windstoten op te vangen door ‘druk uit het zeil’ te lozen, zodat de energie in snelheid wordt omgezet en niet in boothelling.
Het is zeker voor een race die een paar uur duurt en waar weinig echte maneuvers in zitten, zoals bij windward-leeward banen wel het geval is, de kwestie om de bemanning alert te houden. Dat kan je door functies te roteren, hoewel dit geen eenvoudige kwestie is, zo blijkt uit de praktijk aan boord. De crew scherp houden is een kwestie van juist en op tijd eten en drinken, zeker als er anti zeeziektepillen worden genomen. Veel drinken verhindert dat ze in slaap vallen.
Werkteams
Jet Njord-team haalt graag talent uit de eenheidsklassen aan boord. Zij zijn sterk in op gevoel varen i.p.v. op de metertjes. De metertjes zijn altijd te laat. Bovendien weten eenheidsklassezeilers instinctief hoe bepalend zelfs de meest fijne trim is.
Qua bemanningswerking gaat het op de Njord over drie teams:
Een speed team = de trimmers en stuurman
Een werk team = voordekker, mastman, pitman en grinder
Een denk team = tacticus/navigator
Windvlagen of blaktes, shiften of headers worden door het werkteam uit de rail aan het speedteam doorgegeven. De golven en vlakke partijen worden met hand signalen doorgegeven zodat er niet geroepen moet worden.
Tekst: PDJ // Foto’s PDJ en Yan Trouwen
Het werd even stil in de zaal van de RNSYC toen op vrijdag meteoroloog Fritz Buyl de windvoorspelling toonde van wat de zeilers de volgende dag te wachten stond. Zuidwest tot 30 knopen. Misschien ook meer. Een duidelijk piek in de namiddag.
In twee groepen gingen ze dan de volgende ochtend, met uitzondering van enkelen, fiks gereefd en onder Solent fokken de richting Frankrijk uit. Niet alleen zou de kortste baan naar ‘de overkant’ aan de wind worden gevaren, gierde er nog een fikse tegenstroom. Als die draait, worden de golven niet hoger, maar wel steiler.
NJORD Line Hounours
Bij de vele druipende commentaren op de pontons van Ramsgate klonk het geregeld dat het ondanks alles best meeviel. Wie afhaakte had daar zijn gegronde reden voor niet zelden is dat veiligheid. Zo hadden het duo Wets – Priem het twaalf uur lang best naar hun zin met hun bijna 60 jaar oude Breeon 37. De langkieler was met zijn duo bemanning blijkbaar in zijn element.